**Türkiye Cumhurbaşkanları Kimlerdir?**
Türkiye Cumhurbaşkanları, Türkiye Cumhuriyeti’nin en yüksek devlet makamında bulunan kişilerdir. Cumhurbaşkanının görevleri arasında devletin birliğini korumak, yasaları uygulamak ve halkın iradesini temsil etmek bulunur. Türkiye Cumhuriyeti, 1923 yılında kurulduğundan bu yana birçok Cumhurbaşkanı görev yapmıştır. Bu yazıda, Türkiye Cumhurbaşkanları kimlerdir, görev süreleri nelerdir, ve bu makamın tarihsel gelişimi hakkında bilgiler sunulacaktır.
**Türkiye Cumhuriyeti'nin İlk Cumhurbaşkanı Kimdir?**
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'tür. Atatürk, 29 Ekim 1923'te Türkiye Cumhuriyeti'ni ilan etti ve ilk Cumhurbaşkanı olarak göreve başladı. Atatürk, sadece Cumhurbaşkanlığı görevini üstlenmekle kalmayıp, aynı zamanda modern Türkiye'nin temellerini atarak, eğitimden hukuk sistemine, ekonomiden dış politikaya kadar pek çok alanda köklü reformlar gerçekleştirmiştir. 1938 yılına kadar Cumhurbaşkanlığı görevini sürdüren Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu lideri olarak tarihe geçmiştir.
**Türkiye Cumhurbaşkanlık Sistemi ve İlk Değişiklikler**
Türkiye Cumhurbaşkanlığı makamı, Atatürk'ün ölümünden sonra, 1938 yılında İsmet İnönü’ye geçmiştir. İnönü, Atatürk'ün ölümünün ardından Cumhurbaşkanı olarak göreve başlamış ve 1950 yılına kadar bu görevini sürdürmüştür. 1950'de yapılan seçimle Demokrat Parti'nin adayı Adnan Menderes Cumhurbaşkanı seçildi. Menderes'in görev süresi, 1960 darbesiyle sona erdi ve ardından Türkiye'nin siyasi yapısında önemli değişiklikler yaşandı.
**Cumhurbaşkanlığına Kimler Seçildi? Türkiye Cumhurbaşkanları Sırası**
Türkiye Cumhurbaşkanları, halk tarafından veya meclis üyeleri tarafından seçilmiştir. Cumhurbaşkanları genellikle 7 yıl görev yaparlar, ancak bazı durumlarda bu süreler daha uzun olmuştur. Aşağıda Türkiye Cumhurbaşkanları sırasıyla listelenmiştir:
1. **Mustafa Kemal Atatürk** (1923-1938)
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanıdır. Atatürk, modern Türkiye'nin temellerini atmış ve bu süre zarfında pek çok köklü reform gerçekleştirmiştir.
2. **İsmet İnönü** (1938-1950)
Atatürk’ün ölümünden sonra Cumhurbaşkanı olmuştur. İnönü, II. Dünya Savaşı yıllarında ülkeyi yönetmiş ve sonrasında 1950 seçimlerinde kaybetmiştir.
3. **Celal Bayar** (1950-1960)
Adnan Menderes'in başbakanlık dönemi sırasında Cumhurbaşkanlığı görevine gelmiştir. 1960 darbesi ile görevinden alınmıştır.
4. **Cevdet Sunay** (1966-1973)
1966’da Cumhurbaşkanı seçilen Cevdet Sunay, Türk Silahlı Kuvvetleri'nde general olarak görev yapmış ve görev süresi boyunca siyasi istikrarı sağlamak adına çeşitli çalışmalara imza atmıştır.
5. **Fahri Korutürk** (1973-1980)
Korutürk, Türkiye’nin 6. Cumhurbaşkanı olarak 7 yıl süreyle görev yapmıştır. Döneminde, 12 Eylül 1980’deki askeri darbe, Türkiye’nin siyasetini derinden etkilemiştir.
6. **Kenan Evren** (1982-1989)
1980 yılındaki askeri darbenin başındaki kişi olan Kenan Evren, darbe sonrasında Cumhurbaşkanı olmuştur. Türkiye’deki askeri yönetimin etkileri uzun yıllar devam etmiştir.
7. **Turgut Özal** (1989-1993)
1989’da Cumhurbaşkanlığına seçilen Turgut Özal, Türkiye’nin ekonomi politikasında büyük değişiklikler yapmış ve dışa açılma sürecini başlatmıştır. Özal, modern Türkiye'nin ekonomik yapısını dönüştüren bir lider olarak tarihe geçmiştir.
8. **Süleyman Demirel** (1993-2000)
Türkiye'nin 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, 7 kez Başbakanlık yaparak büyük bir siyasi tecrübe edinmiştir. Demirel, Cumhurbaşkanlığı görevini 2000 yılına kadar sürdürmüştür.
9. **Ahmet Necdet Sezer** (2000-2007)
Ahmet Necdet Sezer, anayasa mahkemesi başkanı olarak cumhurbaşkanlığı görevine başlamıştır. Sezer, daha çok hukukçu kimliğiyle tanınan bir Cumhurbaşkanı olmuştur.
10. **Abdullah Gül** (2007-2014)
Abdullah Gül, Türkiye’nin 11. Cumhurbaşkanı olarak göreve başlamıştır. Gül, AKP'nin kurucularından biri olup, Türkiye’nin dış politikasında önemli adımlar atmış ve AB ile ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunmuştur.
11. **Recep Tayyip Erdoğan** (2014-günümüz)
Recep Tayyip Erdoğan, 2014 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin 12. Cumhurbaşkanı olarak göreve başlamıştır. Erdoğan, Türkiye'deki Cumhurbaşkanlık sistemine geçişin öncüsü olmuş ve özellikle 2017’deki anayasa değişikliğiyle Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni getirmiştir. Erdoğan, aynı zamanda Türkiye'nin en uzun süre görev yapan Cumhurbaşkanıdır.
**Cumhurbaşkanlığı Sistemi ile İlgili Değişiklikler**
Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı sistemi, 2017 yılında yapılan referandumla önemli bir değişikliğe uğramıştır. 2017 referandumu ile Türkiye, parlamenter sistemden Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçiş yapmıştır. Bu sistemle birlikte Cumhurbaşkanına çok daha geniş yürütme yetkileri verilmiş, başbakanlık makamı kaldırılmıştır. Cumhurbaşkanının doğrudan halk tarafından seçilmesi de bu sistemle başlamıştır.
**Cumhurbaşkanlığı Görev Süresi ve Seçim Sistemi**
Cumhurbaşkanının görev süresi Türkiye'de 7 yıl olarak belirlenmişken, 2017 yılında yapılan anayasa değişikliği ile bu süre 5 yıla indirilmiştir. Ayrıca Cumhurbaşkanı, aynı kişi birden fazla kez seçilebilir. Türkiye Cumhurbaşkanları, halk tarafından yapılan doğrudan seçimle belirlenir. Bu sistemle, cumhurbaşkanının halkın oylarıyla seçilmesi, demokratik temsili güçlendirmeyi amaçlamaktadır.
**Sonuç**
Türkiye Cumhurbaşkanları, Türk devletinin yönetiminde önemli rol oynamış ve Türkiye'nin siyasi, ekonomik, sosyal yapısını şekillendirmiştir. İlk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün mirası, Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerini oluşturmuş ve sonraki Cumhurbaşkanları, bu temeller üzerine ülkeyi ilerletmeye çalışmıştır. 2017'deki anayasa değişikliği ile Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin kabul edilmesi, Türkiye’nin siyasi yapısında önemli bir dönüm noktası olmuştur. Bu değişim, ülkenin geleceği ve yönetim anlayışı açısından yeni bir dönemin başlangıcı olmuştur.
Sonuç olarak, Türkiye Cumhurbaşkanları, sadece birer devlet başkanı olmanın ötesinde, ülkenin demokratikleşme sürecinin, hukuk sisteminin ve iç ve dış politikalarının şekillenmesinde kritik roller üstlenmişlerdir. Bu liderlerin görev süreleri, Türk siyasetinin tarihindeki önemli dönemeçleri simgelemektedir.
Türkiye Cumhurbaşkanları, Türkiye Cumhuriyeti’nin en yüksek devlet makamında bulunan kişilerdir. Cumhurbaşkanının görevleri arasında devletin birliğini korumak, yasaları uygulamak ve halkın iradesini temsil etmek bulunur. Türkiye Cumhuriyeti, 1923 yılında kurulduğundan bu yana birçok Cumhurbaşkanı görev yapmıştır. Bu yazıda, Türkiye Cumhurbaşkanları kimlerdir, görev süreleri nelerdir, ve bu makamın tarihsel gelişimi hakkında bilgiler sunulacaktır.
**Türkiye Cumhuriyeti'nin İlk Cumhurbaşkanı Kimdir?**
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'tür. Atatürk, 29 Ekim 1923'te Türkiye Cumhuriyeti'ni ilan etti ve ilk Cumhurbaşkanı olarak göreve başladı. Atatürk, sadece Cumhurbaşkanlığı görevini üstlenmekle kalmayıp, aynı zamanda modern Türkiye'nin temellerini atarak, eğitimden hukuk sistemine, ekonomiden dış politikaya kadar pek çok alanda köklü reformlar gerçekleştirmiştir. 1938 yılına kadar Cumhurbaşkanlığı görevini sürdüren Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu lideri olarak tarihe geçmiştir.
**Türkiye Cumhurbaşkanlık Sistemi ve İlk Değişiklikler**
Türkiye Cumhurbaşkanlığı makamı, Atatürk'ün ölümünden sonra, 1938 yılında İsmet İnönü’ye geçmiştir. İnönü, Atatürk'ün ölümünün ardından Cumhurbaşkanı olarak göreve başlamış ve 1950 yılına kadar bu görevini sürdürmüştür. 1950'de yapılan seçimle Demokrat Parti'nin adayı Adnan Menderes Cumhurbaşkanı seçildi. Menderes'in görev süresi, 1960 darbesiyle sona erdi ve ardından Türkiye'nin siyasi yapısında önemli değişiklikler yaşandı.
**Cumhurbaşkanlığına Kimler Seçildi? Türkiye Cumhurbaşkanları Sırası**
Türkiye Cumhurbaşkanları, halk tarafından veya meclis üyeleri tarafından seçilmiştir. Cumhurbaşkanları genellikle 7 yıl görev yaparlar, ancak bazı durumlarda bu süreler daha uzun olmuştur. Aşağıda Türkiye Cumhurbaşkanları sırasıyla listelenmiştir:
1. **Mustafa Kemal Atatürk** (1923-1938)
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanıdır. Atatürk, modern Türkiye'nin temellerini atmış ve bu süre zarfında pek çok köklü reform gerçekleştirmiştir.
2. **İsmet İnönü** (1938-1950)
Atatürk’ün ölümünden sonra Cumhurbaşkanı olmuştur. İnönü, II. Dünya Savaşı yıllarında ülkeyi yönetmiş ve sonrasında 1950 seçimlerinde kaybetmiştir.
3. **Celal Bayar** (1950-1960)
Adnan Menderes'in başbakanlık dönemi sırasında Cumhurbaşkanlığı görevine gelmiştir. 1960 darbesi ile görevinden alınmıştır.
4. **Cevdet Sunay** (1966-1973)
1966’da Cumhurbaşkanı seçilen Cevdet Sunay, Türk Silahlı Kuvvetleri'nde general olarak görev yapmış ve görev süresi boyunca siyasi istikrarı sağlamak adına çeşitli çalışmalara imza atmıştır.
5. **Fahri Korutürk** (1973-1980)
Korutürk, Türkiye’nin 6. Cumhurbaşkanı olarak 7 yıl süreyle görev yapmıştır. Döneminde, 12 Eylül 1980’deki askeri darbe, Türkiye’nin siyasetini derinden etkilemiştir.
6. **Kenan Evren** (1982-1989)
1980 yılındaki askeri darbenin başındaki kişi olan Kenan Evren, darbe sonrasında Cumhurbaşkanı olmuştur. Türkiye’deki askeri yönetimin etkileri uzun yıllar devam etmiştir.
7. **Turgut Özal** (1989-1993)
1989’da Cumhurbaşkanlığına seçilen Turgut Özal, Türkiye’nin ekonomi politikasında büyük değişiklikler yapmış ve dışa açılma sürecini başlatmıştır. Özal, modern Türkiye'nin ekonomik yapısını dönüştüren bir lider olarak tarihe geçmiştir.
8. **Süleyman Demirel** (1993-2000)
Türkiye'nin 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, 7 kez Başbakanlık yaparak büyük bir siyasi tecrübe edinmiştir. Demirel, Cumhurbaşkanlığı görevini 2000 yılına kadar sürdürmüştür.
9. **Ahmet Necdet Sezer** (2000-2007)
Ahmet Necdet Sezer, anayasa mahkemesi başkanı olarak cumhurbaşkanlığı görevine başlamıştır. Sezer, daha çok hukukçu kimliğiyle tanınan bir Cumhurbaşkanı olmuştur.
10. **Abdullah Gül** (2007-2014)
Abdullah Gül, Türkiye’nin 11. Cumhurbaşkanı olarak göreve başlamıştır. Gül, AKP'nin kurucularından biri olup, Türkiye’nin dış politikasında önemli adımlar atmış ve AB ile ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunmuştur.
11. **Recep Tayyip Erdoğan** (2014-günümüz)
Recep Tayyip Erdoğan, 2014 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin 12. Cumhurbaşkanı olarak göreve başlamıştır. Erdoğan, Türkiye'deki Cumhurbaşkanlık sistemine geçişin öncüsü olmuş ve özellikle 2017’deki anayasa değişikliğiyle Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni getirmiştir. Erdoğan, aynı zamanda Türkiye'nin en uzun süre görev yapan Cumhurbaşkanıdır.
**Cumhurbaşkanlığı Sistemi ile İlgili Değişiklikler**
Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı sistemi, 2017 yılında yapılan referandumla önemli bir değişikliğe uğramıştır. 2017 referandumu ile Türkiye, parlamenter sistemden Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçiş yapmıştır. Bu sistemle birlikte Cumhurbaşkanına çok daha geniş yürütme yetkileri verilmiş, başbakanlık makamı kaldırılmıştır. Cumhurbaşkanının doğrudan halk tarafından seçilmesi de bu sistemle başlamıştır.
**Cumhurbaşkanlığı Görev Süresi ve Seçim Sistemi**
Cumhurbaşkanının görev süresi Türkiye'de 7 yıl olarak belirlenmişken, 2017 yılında yapılan anayasa değişikliği ile bu süre 5 yıla indirilmiştir. Ayrıca Cumhurbaşkanı, aynı kişi birden fazla kez seçilebilir. Türkiye Cumhurbaşkanları, halk tarafından yapılan doğrudan seçimle belirlenir. Bu sistemle, cumhurbaşkanının halkın oylarıyla seçilmesi, demokratik temsili güçlendirmeyi amaçlamaktadır.
**Sonuç**
Türkiye Cumhurbaşkanları, Türk devletinin yönetiminde önemli rol oynamış ve Türkiye'nin siyasi, ekonomik, sosyal yapısını şekillendirmiştir. İlk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün mirası, Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerini oluşturmuş ve sonraki Cumhurbaşkanları, bu temeller üzerine ülkeyi ilerletmeye çalışmıştır. 2017'deki anayasa değişikliği ile Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin kabul edilmesi, Türkiye’nin siyasi yapısında önemli bir dönüm noktası olmuştur. Bu değişim, ülkenin geleceği ve yönetim anlayışı açısından yeni bir dönemin başlangıcı olmuştur.
Sonuç olarak, Türkiye Cumhurbaşkanları, sadece birer devlet başkanı olmanın ötesinde, ülkenin demokratikleşme sürecinin, hukuk sisteminin ve iç ve dış politikalarının şekillenmesinde kritik roller üstlenmişlerdir. Bu liderlerin görev süreleri, Türk siyasetinin tarihindeki önemli dönemeçleri simgelemektedir.